Τι είναι σεξ;

Τι είναι σεξ; Στο φαινοµενικά απλό αυτό ερώτηµα η λακανική οπτική καθιστά την απάντηση µια πολύ πιο σύνθετη υπόθεση. Το βιβλίο της Αλένκα Ζουπάντσιτς προσεγγίζει το ερώτηµα υπό αυτήν ακριβώς την οπτική, αντιµετωπίζοντας τη σεξουαλικότητα ως ένα αµιγώς φιλοσοφικό πρόβληµα της ψυχανάλυσης, φροϋδικής και λακανικής.

«Αυτή τη στιγµή δε γαµάω, µιλάω σ’ εσάς. Ε, λοιπόν, ναι! Νιώθω ακριβώς την ίδια ικανοποίηση που θα ένιωθα αν γαµούσα». Αυτό είναι το παράδειγµα που µας προτείνει ο Λακάν για να υποστηρίξει τον ισχυρισµό ότι η µετουσίωση είναι ικανοποίηση της ενόρµησης χωρίς απώθηση.

Πώς ορίζεται συµβατικά η έννοια της µετουσίωσης; Πρόκειται για µια υποκατάστατη ικανοποίηση στη θέση της απούσας σεξουαλικής ικανοποίησης. Τι γίνεται όµως αν, όπως ισχυρίζεται ο Λακάν, µπορούµε την ίδια ακριβώς ικανοποίηση που αντλούµε από το σεξ να την αντλήσουµε από την οµιλία (ή τη συγγραφή, τη ζωγραφική, την προσευχή ή άλλες δραστηριότητες); Η ουσία δεν είναι να εξηγήσουµε την ικανοποίηση που αντλούµε από την οµιλία αναφερόµενοι στη σεξουαλική προέλευσή της, αλλά να καταλάβουµε ότι η ικανοποίηση που αντλούµε από την οµιλία είναι αφ’ εαυτής σεξουαλική. Η ικανοποίηση που αντλείται από την οµιλία περιέχει ένα κλειδί για τη σεξουαλική ικανοποίηση (και όχι το αντίστροφο) – ακόµη και ένα κλειδί για την ίδια τη σεξουαλικότητα και τις εγγενείς αντιφάσεις της.

Το βιβλίο της Ζουπάντσιτς κόβει την ανάσα. Πρόκειται για µια πρωτοποριακή αποκάλυψη του φιλοσοφικού στοιχήµατος στην καρδιά του ψυχαναλυτικού προγράµµατος. Η Ζουπάντσιτς µάς φέρνει για πρώτη φορά αντιµέτωπους µε την οντολογική σηµασία του σεξ. Todd Mc Gowan, Πανεπιστήµιο του Βερµόντ

Η Ζουπάντσιτς επιτελεί εδώ έναν αξιοθαύµαστο άθλο· µε τη διαύγεια και την ακρίβεια που τη χαρακτηρίζουν, αποκαθιστά την παιγνιώδη ασάφεια και την αινιγµατική λογική του σεξ και αποδίδει στη σεξουαλικότητα το οντολογικό µεγαλείο που της αρµόζει. Το βιβλίο της συνιστά εκδοτικό γεγονός. Joan Copjec, Πανεπιστήµιο Μπράουν

Ο Φρόυντ έλεγε ότι υπάρχει κάτι το ριζικά µη ικανοποιητικό στον πυρήνα της σεξουαλικότητας. Το Τι είναι σεξ; αποτελεί αναµφίβολα µία από τις πιο ικανοποιητικές αναλύσεις που διαβάσαµε ποτέ γι’ αυτό το κάτι». Eric L. Santner, Πανεπιστήµιο του Σικάγου