Ο χορός του μαύρου πελαργού

Ο παππούς εξαφανίζεται, η οικογένειά του αναστατώνεται κι ο Φάνης, ο 13χρονος εγγονός του, βάζει µε τον νου του τα χειρότερα. Ψάχνοντας µήπως άφησε κάποιο σηµείωµα ο παππούς, ανακαλύπτει ένα τετράδιο µε την ιστορία της πολυτάραχης ζωής του. Μπορεί άραγε να κρύβεται εκεί η αιτία γι’ αυτή την εξαφάνιση; Με τις ανατροπές που γρήγορα θ’ ακολουθήσουν, όλοι θα εκπλαγούν, κι ο Φάνης παρέα µε τη φίλη του την Άννα θα µάθουν πράγµατα που ούτε τα φαντάζονταν!

Μια απίστευτη, αληθινή ιστορία που έγινε µυθιστόρηµα.

Είναι το εικοστό μυθιστόρημα που έρχεται να προστεθεί στο έργο της Πέτροβιτς και πλέον συγκεκριμένα σε εκείνα τα μεγάλης έκτασης αφηγήματα που οι ζωές των ηρώων τους διαπλέκονται μεταξύ τους και τελικά συνθέτουν έναν ολόκληρο κόσμο ηρώων – πρόσωπα, οικογένειες, σχέσεις.

Πίσω από τα πρόσωπα –σε όλα αυτά τα έργα– υπάρχει η Ιστορία. Υπάρχει αλλά άλλοτε υποχωρεί κι άλλοτε συμπλέει με τις ιστορίες των ανθρώπων. Νομίζω –και επανέρχομαι στη σχέση της Ζωρζ Σαρή με τη Λότη Πέτροβιτς– πως κεντρικός άξονας στα έργα και των δύο είναι το πώς οι απλοί, καθημερινοί άνθρωποι αλλάζουν λίγο ή πολύ τη ρότα της ζωής τους καθώς εμπλέκονται άμεσα ή εμμέσως στον κεντρικό ρου των μεγάλων ιστορικών γεγονότων. [...]

Ο ήρωας του έργου είναι ένας άνδρας γεννημένος λίγο πριν τα μέσα του 20ού αιώνα, που στη ζωή τού έτυχαν διάφορα συμβάντα και τα οποία τον έκαναν να βιώσει επώδυνα τον αντίκτυπο των ιστορικών γεγονότων. Με τον ήρωα αυτό, η Πέτροβιτς βρίσκει την ευκαιρία να μιλήσει για τη μεταπολεμική Ελλάδα, για το κύμα μετανάστευσης, για τον Ψυχρό Πόλεμο, για τα κινήματα ανεξαρτησίας των λαών της Ευρώπης. Κάτι τέτοιο είναι σύνηθες και στα προηγούμενα έργα της. Αυτό όμως που το νέο τούτο μυθιστόρημά της φέρνει είναι ο φωτισμός των προβλημάτων της τρίτης ηλικίας. [...]

Η Πέτροβιτς δε μένει βέβαια σε ένα καθαρά και μόνο ψυχολογικό επίπεδο. Αντιμετωπίζει το θέμα μέσα στο σημερινό κοινωνικό περιβάλλον, το φωτίζει διαχρονικά και μπορεί μυθιστορηματικά να συνθέτει μια θετική εξέλιξη, αλλά πιο πριν έχει προλάβει να ενημερώσει και να ευαισθητοποιήσει τους αναγνώστες της πάνω στο πώς ένας μεγάλης ηλικίας άνθρωπος βλέπει την οικογένειά του, τον ίδιο του τον εαυτό. Την ατομική του αξιοπρέπεια. Μάνος Κοντολέων

Το θέμα του δημιουργεί ένα χρονολογικό επιστέγασμα των ιστοριών που μας αφηγείται η συγγραφέας ήδη από το πρώτο ιστορικό μυθιστόρημα, «Ο μικρός αδελφός», με αφετηρία τον Α΄ παγκόσμιο πόλεμο και ορίζοντα μια εκατονταετία. Έτσι με αυτά τα ιστορικά μυθιστορήματα ο αναγνώστης, ενήλικας ή έφηβος, έχει μπροστά του όλα τα γεγονότα του 20ού αι. και μέχρι των ημερών μας, γεγονότα πολεμικά και κοινωνικά, όσα έπαιξαν σπουδαίο ρόλο στη διαμόρφωση της ελληνικής πολιτείας και κοινωνίας, αλλά και σημαντικές αναφορές στο απώτερο ιστορικό παρελθόν. Και, επιμένω, έχει στη διάθεσή του πάνω από 10 μυθιστορήματα, με γνώση και τέχνη γραμμένα, που καλύπτουν θέματα όπως τον πόλεμο, τον ξεριζωμό, την προσφυγιά, την καταστροφή του ΄22, τον Β΄ παγκόσμιο πόλεμο, τη γερμανική κατοχή, την αντίσταση, το πολυτεχνείο κ.ά. [...]

Με το πρόσφατο μυθιστόρημα προβάλλεται, πέραν των άλλων ιστορικών γεγονότων, ιδιαίτερα η γενοκτονία των Ελλήνων Ποντίων με την «εκκαθάριση» και τα τάγματα εργασίας των Τούρκων στο διάστημα 1911-1923. [...]

Στο μυθιστόρημα που εξετάζουμε, από τα 10 κεφάλαια του βιβλίου, τα 4 (με πλάγια γραφή, εγκιβωτισμένα και σποραδικά) περιέχουν την ιστορική βιογραφία του παππού. Ισχυρή σαγήνη για τον αναγνώστη είναι η εξαφάνιση του παππού και η αγωνία αναζήτησής του. Έτσι η αφήγηση με τη διττή περιπέτεια, την ιστορική και την αιφνίδια με την εξαφάνιση, αυξάνει την αναγνωσιμότητα και γίνεται απολαυστική. Βασίλης Δ. Αναγνωστόπουλος